انتخاب سیم بکسل مناسب برای انواع جرثقیل

یکی از مهمترین سوالات و متداول ترین مسئله انتخاب سیم بکسل مناسب برای جرثقیل و آسانسور میباشد . برای جواب دادن به این سوال کلیدی ابتدا باید شناخت درستی از کارکرد سیم و شرایط انواع سیم بکسل همچنین شناخت کافی از نوع و کارکرد جرثقیل و آسانسور داشت . در طول این مقاله سعی میکنیم که با راهنمایی مخاطبین کلیدی برای حل این مسءله ارایه کنیم .

سیم بکسل مناسب جرثقیل

جرثقیل ها ماشین ها یا دکل هایی مرتفع برای بالا و پایین کشیدن تجهیزات و بار های سنگین وزن هستند که بیشتر در صنایع ساختمانی و کارخانه های بزرگ به طور موقت مورد استفاده قرار می گیرند. این ساز ها توسط طناب و قرقره های فولادی فعالیت هایی چون بارگیری و تخلیه ساخت و ساز را انجام داده و در انواع مدل با کاربردهای متفاوت ذکر شده در زیر طراحی و تولید می شوند.

جرثقیل برجی یا تاور کرین

از پرکاربردترین جرثقیل ها در صنایع ساختمانی می توان به جرثقیل های برجی اشاره کرد که برای جا به جایی مصالح و همچنین کنترل و هدایت تجهیزات در سازه هایی با ارتفاع زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله بالابر به طور معمول بیشتر در کارخانه ها، نیروگاه ها، ساخت و ساز های اداری، تجاری و مسکونی کاربرد گسترده ای را ایفا می کند.

جرثقیل های ماشینی

جرثقیل های ماشینی یا موبایل کرین با ساخت بسیار پیشرفته و مدرن بر روی خودرو های کشنده نصب شده و بیشتر در فضا های شهری برای تعمیر یا بازسازی مورد استفاده قرار می گیرند. این جرثقیل های قدرتمند و کاربردی در دو روش ثابت با نصب جک و کارگاهی با متحرک بار استفاده می شود.

جرثقیل های سقفی

جرثقیل های سقفی (Overhead crane) با دو ریل موازی به صورت افقی در دور محیط به صورت محدود در شش جهت بر روی جرثقیل حرکت می کنند که بیشتر برای جا به جایی بار در انبار ها و سال های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. این سازه های صنعتی برای محیط های پوشیده کاربردی بوده و شامل انواع تک پل و دو پل است.

جرثقیل های دروازه ای

گنتری کرین (Gantry crane) بزرگ ترین جرقیل جهان است که با نام جرثقیل های دروازه ای شناخته می شود که سازه هایی کاربردی برای بارگیری و تخلیه کانتینر ها در روی شناور ها هستند که در پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند. این سازه ها توسط ستون های بزرگ خود روی ریل زمینی حرکت کرده و جا به جایی را به راحتی انجام می دهند.

جرثقیل های بازویی

از نوع دیگر این جرثقیل های کاربردی می توان به سازه های بازویی اشاره کرد که برای بالا و پایین آوردن مصالح و بار های سنگین وزن مورد استفاده قرار می گیرند. این سازه ها در شکل L بوده و از یک دکل یا ستون اصلی تشکیل شده اند.

جرثقیل های بازویی به دیوار یا سقف محیط های بزرگ نصب شده و به صورت دستی با کمک یک بازو بار را جا به جا می کند. قرقره، غلطک، چرخ برقی و زنجیر نقش بزرگی را در کارکرد این ابزار دستی ایفا کرده و در بار هایی با وزن کم استفاده می شود.

جرثقیل های آویز

این ابزار توسط دو کلگ به صورت پل به یکدیگر متصل شده و در راستای عرضی با امکان افزایش دامنه حرکت، مورد استفاده قرار می گیرد. با در نظر گرفتن طراحی منحصر به فرد این جرثقیل های آویز به راحتی می توان پل ها را تا نزدیکترین فاصله به ستون ها یا دیوار ها نزدیک کرد.

در تمام این جرثقیل ها سیم بکسل نقش بسیار مهمی را در جا به جایی بار ها ایفا می کند که به جای زنجیر و طناب مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار یک طناب فلزی از رشته های مفتول در دور هسته به شکل مارپیچ و پیچیده شده است که بعد از استاندارد سازی ها و توسعه های بسیار شروع به استفاده شده است.

برای انتخاب مناسب ترین سیم بکسل ها برای جرثقیل، در ابتدا باید نوع جرثقیل مشخص شده و سپس با در نظر گرفتن ارتفاع، قطر درام، قلاب و نوع اتصال که فاکتور های اصلی در این بزار های بالابر هستند سیم بکسلی استاندارد انتخاب شود که در مطالب زیر بیشتر اشاره خواهیم کرد.

ابتدا انتخاب سیم بکسل مناسب برای جرثقیل :

برای انتخاب سیم بکسل مناسب ابتدا باید نوع جرثقیل را شناسایی کنیم به طور کلی میتوانیم جرثقیل ها را به انواع جرثقیل های ماشینی (موبایل کرین) جرثقیل های سقفی سبک ، جرثقیل های سقفی سنگین ، و جرثقیل های سقفی ارتفاع بلند و تاور کرین ها دسته بندی کرد.

که فاکتور اصلی در انتخاب سیم بکسل در انواع جرثقیل شامل ارتفاع ، نوع قلاب و اتصال و قطر درام جرثقیل میباشند.
حال میپردازیم به انتخاب سیم بکسل مناسب برای هر دسته

دسته اول جرثقیل های سقفی سبک با ارتفاع کم و قلاب دو یا چهار رشته

به طور کلی برای این گونه جرثقیل ها از سیم بکسل های مغز فولاد ۶ رشته مثل ۶×۱۹ یا ۶×۳۶ استفاده میشود و انتخاب قطر سیم بر مبنای ظرفیت دستگاه ، گروه کاری و حد اقل نیروی گسیختگی سیم بکسل (MBL) میباشد.

شایان ذکر است که استفاده از سیم های ۸ رشته در این دستگاه ها در صورت کم بودن قطر درام پیشنهاد میشود و به نظر نگارنده ارجهیت دارد.
دسته دوم : جرثقیل های سقفی سنگین با ارتفاع کم و قلاب ۲ ، ۴ ، ۶ یا ۸ رشته در این گونه دستگاه ها نیز میتوان از سیم بکسل های ۶ ×۱۹ یا ۶×۳۶ یا ۸ رشته استفاده کرد همچنین انتخاب سایز بر مبنای جدول حد اقل نیروی گسیختگی سیم میباشد.

شایان ذکر است که استفاده از سیم های ۸ رشته در این دستگاه ها در صورت کم بودن قطر درام پیشنهاد میشود و به نظر نگارنده ارجعیت دارد.
دسته دوم : جرثقیل های سقفی سنگین با ارتفاع کم و قلاب ۲ ، ۴ ، ۶ یا ۸ رشته در این گونه دستگاه ها نیز میتوان از سیم بکسل های ۶ ×۱۹ یا ۶×۳۶ یا ۸ رشته استفاده کرد همچنین انتخاب سایز بر مبنای جدول حد اقل نیروی گسیختگی سیم میباشد.

دسته سوم جرثقیل های سقفی ارتفاع بلند:

جهت انتخاب سیم مناسب برای این گونه جرثقیل ها باید فاکتور های بیشتری را مد نظر قرارداد اگر دستگاه ما ارتفاعی بیشتر از ۱۲ متر دارد و از قلاب ۲ رشته اسفاده میکنیم بهتر است از سیم های بافت ۸×۳۶ یا ۱۹×۷ نتاب استفاده کنیم دلیل آن نیز جلوگیری از پیچ خوردن قلاب میباشد . در انواع اتصال ۴ و ۶ و ۸ رشته تا ارتفاع ۲۰ متر سیم بکسل بافت ۸ ×۲۵ یا ۸×۳۶ و برای ارتفاع های بالاتر سیم ۸ رشته یا نتاب پیشنهاد میشود.مانند سیستم خای قبلی انتخاب سایز برمبنای جدول حد اقل نیروی گسیختگی سیم بکسل میباشد.

دسته چهارم تاور کرین ها:

در این نوع جرثقیل ها با توجه به دو رشته بودن قلاب و ارتفاع زیاد سیم بکسل های نتاب با بافت های ۱۹×۷ یا ۲۵×۷ & ۳۵×۷ مناسب میباشند و استفاده از انواع دیگر سیم بکسل مانند ۶ رشته و ۸ رشته به هیچ عنوان توسیه نمیشود.

دسته آخر جرثقیل های ماشینی :

انتخاب سیم در این نوع جرثقیل های پیچیدگی های بیشتری دارد و عوامل بیشتری را باید مد نظر قرارداد در این گونه جرثقیل ها معمولا دو وینچ وجود دارد یکی وینچ تک رشته و دومی وینچ اصلی که معمولا بین ۴ تا ۸ رشته سیم را شامل میشود

برای وینچ تک رشته انتخاب ساده میباشد و فقط بلید از سیم نتاب استفاده کرد .

در وینچ‌اصلی میتوان از سیم های نتاب یا ۸ رشته یا ۶ رشته بسته به قطر درام و طول بوم دستگاه استفاده نمود برای که نگارنده سیم ۶ رشته را پیشنهاد نمینماید و دلیل آن نوع درام مورد استفاده در این دستگاه ها میباشد که معمولا دارای قطر کم بکده و سیم ها روی هم جمع میشوند لذا پیشنهاد ما استفاده از سیم های ۸ رشته و نتای با بافت ریز تر ( به دلیل نرم تر بودن سیم میباشد.) .همچنین سایز سیم کماکان منوط به جدول نیروی گسیختگی است.

انواع سیم بکسل جرثقیل

سیم بکسل ها طناب هایی فلزی با استحکام و دوام بالا در جرثقیل های حمل و جا به جایی بار هستند که در بالا و پایین کردن تجهیزات سنگین وزن و بزرگ  نقش مهمی را ایفا می کنند. این طناب ها از جنس فولاد مقاوم در برابر سایش و خوردگی طراحی و تولید شده اند که در مدل های ذکر شده در زیر در بازار عرضه می شوند.

سیم بکسل های معمولی (Regular lay)

سیم بکسل های معمولی با بافت فیلر Filler) ) برای تابیدن سیم ها در یک جهت است که جهت تابش رشته ها در جهت مخالف یکدیگر قرار گرفته می شوند. این نوع از سیم بکسل ها بسیار مقاوم بوده و پیچ خوردگی و باز شدگی رشته ها بسیار کم اتفاق می افتد و طریقه نصب سیم بکسل معمولی بسیار آسان تر از لنگ است.

سیم بکسل های لنگ  (Lang lay)

در این نوع از سیم بکسل ها جهت تابش رشته ها و سیم ها در یک جهت بوده و از مغز کنفی تهیه شده اند. سیم بکسل های لنگ  نیز در برابر سایش و خوردگی از مقاومت بالایی برخوردار بوده و نسبت به سیم بکسل های معمولی انعطاف پذیری نسبتا بالایی دارند.

در انواع جرثقیل ها بیشتر از سیم بکسل های معمولی استفاده می شود که ارتفاع لیفتینگ اغلب در این طناب ها بین ۶ الی ۱۴ است. سیم بکسل ها نیز بر اساس معیار های مختلفی چون سایز، نوع بافت، متریال آبکاری و جنس مغز انتخاب میشوند تا مناسب و استاندارد برای جرثقیل باشند.

جدول استاندارد سیم بکسل

پس از آشنایی با انواع سیم بکسل می توان گفت که اطلاع از ظرفیت هر کدام از سیم بکسل ها در انتخاب سیم بار می تواند مسئله ای مهم باشد که باید طبق استاندارد های اعلام شده در جدول زیر باشد. این عدد های مشخص شده در بار مجاز سیم بکسل ها، برای اتصال های عمودی سیم ها در صورت داشتن زاویه با کف بار تعین شده اند.

در حالت کلی این جدول، تمامی اطلاعات سیم بکسل ها از جمله جنس، نوع بافت، قطر، جهت تاب و مقاومت کششی را در خود داشته و انتخاب را آسان تر کرده است.

نکته قابل ذکر در انواع جرثقیل هایی که درام آنها دارای رج ( شیار ) میباشد، سایز سیم معمولا قابل تغییر نیست فقط میتوان بافت های مختلف و گرید های متفاوت سیم را جهت رسیدن به بهینه ترین سیم مناسب دستگاه برسی کرد و سیمی که از نظر توان ، نرمی و بافت مناسب دستگاه و کار ما میباشد را انتخاب نمود .

برای انتخاب سیم بکسل مناسب برای آسانسور و مشاوره خرید جرقیل میتوانید به این لینک مراجعه و مطالعه نمائید.

نویسنده : امیر سیاهپوش